Bağ-Kur'luların emeklilik hakkını etkileyen prim sayısı konusundaki düzenlemeyle ilgili çalışmalar sürüyor. 2000 sonrası kademeli emeklilik için hangi şartlar gerekiyor?
Harput Gündem/Elazığ - Bağ-Kur'luların emeklilik hakkını etkileyen prim sayısı konusundaki düzenlemeyle ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, konuyla ilgili açıklamada bulundu. Bakan Işıkhan, "Çalışmalarımız hızla devam ediyor ve bu düzenlemeyi hayata geçirmekte kararlıyız" dedi. Planlanan düzenleme ile emekli prim gün sayısı 1800 gün azaltılacak ve bu sayede küçük esnaf daha erken emeklilik hakkına sahip olacak. 7200 günü tamamlayan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabilecek. İşte erken emeklilik için detaylar...
Malulen emekli olabilmek için gerekli olan şartlar:
Çalışan kişinin en az 10 yıldır sigortalı olması ve 1800 günlük prim ödemesinin yapılmış olması (Yatalak hastalarda en az 10 yıldır sigortalı olma şartı bulunmamakla birlikte 1800 günlük prim ödemesinin gerçekleşmiş olması yeterlidir.)
İş gücü kaybının sigortalı çalışmaya başladıktan sonra oluşması ve bu kayıp oranının en az %60 olması (Raporda ağır engelli ibaresinin yer alması ve raporun SGK onaylı olması gerekir.)
Sigorta türü açısından ele alındığında ise malulen emeklilik için 4A sınıfında yer alan çalışanların işten ayrılması, 4B sınıfında yer alan çalışanların ticari faaliyetlerini sonlandırması, 4C sınıfında yer alan çalışanların ise görevden ayrılması şarttır.
Hem fiziksel hem de ruhsal hastalıkların birçoğu malulen emeklilik kapsamında değerlendirilir. Bu değerlendirmede önemli olan hastalığın ismi ve türünden ziyade hangi oranda iş gücü kaybı yaşanmasına sebep olduğudur.
Örneğin; görme bozukluğu yaşayan çok sayıda çalışan mevcuttur ancak bu çalışanların hepsi malulen emekli olamaz. Malulen emekli olabilmeleri için görme kusurlarının iş verimini en az %60 oranında düşürmesi gerekir.
MS (Multiple Skleroz), epilepsi (sara), parkinson ve demans gibi nörolojik rahatsızlıklar
Beyin, akciğer, mide, bağırsak, cilt ve kan kanseri gibi kanser türleri
Mental retardasyon (zeki geriliği), şizofreni ve bipolar bozukluk gibi psikiyatrik rahatsızlıklar
Tüberküloz (verem), serebral palsi, anemi, siroz, AIDS ve organ nakli
Kol ve bacak gibi uzuvların kaybı
Görme ve işitme yetisinin azalması
Bakan Işıkhan, Bağ-Kur emeklilik düzenlemesi ile ilgili açıklamasında şunları kaydetti: ''Sosyal güvenlik sistemimizin sürdürülebilirliğini sağlamak durumundayız. Bunu biz prim gelirleriyle sağlıyoruz. En önemli gelirimiz bu. Bunun dışında bir gelirimiz yok. Vatandaşlarımızı çalışma hayatında tutmaya çalışıyoruz.
Bağ-Kur'ların 9000 gün olan prim ödeme gün sayısını 7200 güne düşürme konusunda çalışmalarımız devam ediyor. Bu seçim öncesi verilen bir sözdür. Mutlaka yerine getireceğiz. Bütçe disiplini doğrultusunda bu adımları atacağız.
Emeklilere ek zammın netlik kazanmasının ardından Bağ-Kur'lunun gözü erken emeklilik düzenlemesine çevrildi. Bağ-Kur'lular 9000 prim günü şartı nedeniyle Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasından faydalanamamıştı. Bağ-Kur'lu çalışanlar için bakanlık tarafından çalışma başlatılmıştı.
bin olan Bağ-Kur prim gün sayısının 7200 güne düşürülmesiyle birlikte binlerce küçük esnaf emekliliğe hak kazanacak ve 5 yıl önce emekli olabilecek. Bu kapsamda 7200'ü tamamlayan kadın 58, erkek 60 yaşında emekli olacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın Bağ-Kur emeklilik koşullarına ilişkin açıklamalarının ardından gözler prim düzenlemesi ile ilgili detaylara çevrildi.
Yasal düzenlemeyle Bağ-Kur'luların prim koşulu 9 bin günden 7200'e inecek. Bağ-Kur ile SSK prim eşitlemesinden küçük esnaf yararlanacak.
Böylece 1800 gün kazanan Bağ-Kur'lular 5 yıl daha az prim ödeyecek. Düzenlemeden Esnaf ve Sanatkârlar Odalarına kayıtlı bakkal, kasap, kuaför, ayakkabıcı, berber, kıraathane sahipleri gibi küçük esnaf yararlanacak. Prim düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi olan ve gerekli koşulları taşıyan Bağ-Kur'lular erken emekli olabilecek.
Yasal düzenlemenin yaşama geçmesiyle birlikte 7200 prim gününü yatıran vatandaşlar geri ödeme almayacak. Örneğin 8200 prim günü olan 7200'den fazla olan primini geri talep edemeyecek. Erken emeklilik için Bağ-Kur'dan SSK'ya geçenler de bu sigorta kolundaki çalışması 3.5 yıldan az ve 7200 günü doldurduysa Bağ-Kur kapsamında emekli olabilecek.
Yasal düzenlemeyle prim günü düşerken, normal emeklilikte yaş koşulu değişmeyecek. Prim gününü 7200'e tamamlayan Bağ-Kur'lu kadın 58, erkek de 60 yaşında emekli olacak. Düzenlemeden bütün Bağ-Kur'lular yararlanamayacak. Bugün itibariyle kayıtlı 3 milyonun üzerinde esnaf bulunuyor. Bunların yaklaşık 1 milyonu küçük esnaf olup yasadan da bu bölümün yararlanması planlanıyor.
Prim indiriminde çalışan sayısına da bakılacak. Yasada netleşecek düzenleme ile 10 ve altı çalışan işyerlerinde çalışanların yararlanması gibi bir sınırlama bekleniyor. Bağ-Kur statüsünde olup isteğe bağlı sigortalı olanlar ise prim indirimi kapsamında yer almayacak. Şirket sahibi olan, bilanço esasına göre defter tutan büyük işletme sahipleri yasal düzenlemeden faydalanamayacak.
